Groepenkast componenten aansluiten van boven, onder of kan het beide?
03 juni 2021 
6 min. leestijd

Groepenkast componenten aansluiten van boven, onder of kan het beide?

Om een antwoord te krijgen op bovenstaande vraag, hebben wij deze gesteld aan een aantal fabrikanten. De fabrikanten gaven als antwoord dat je 99% van de componenten aan beide zijden mag aansluiten.


“Bij wisselspanning / AC zijn alle elektromechanische componenten zonder elektronica zijn niet afhankelijk van de voedingsrichting.”


Wil je de aansluitkant van een specifiek component weten? Bekijk dan de antwoorden van elke fabrikant en component.

In sommige landen komt de voeding voor de groepenkast van boven af. In andere landen zoals Nederland voeden we de groepenkast in de woningen vanuit de grond. Op onze video’s kregen wij veel reactie over dat we de componenten ‘aan de verkeerde kant’ aansloten. Hoe zit dat nu eigenlijk met onderstaande componenten? 

Let op: Eigen onderzoek bij de fabrikant is vereist voorafgaand aan installatie.


    1. Een hoofdschakelaar van boven of onder aansluiten?
    2. Een Aardlekschakelaar van boven of onder aansluiten?
    3. Een Aardlek automaat van boven of onder aansluiten?
    4. Een Installatie automaat / krachtgroep van boven of onder aansluiten?
    5. Nieuw: De antwoorden per fabrikant / merk

Een hoofdschakelaar van boven of onder aansluiten?

Beide is mogelijk (bij de gecheckte merken*). De hoofdschakelaar kun je van zowel onder als van bovenaf voeden met stroom vanuit het net. De gewone reguliere hoofdschakelaars 40A – 63A en 2 of 4 polig kunnen van zowel onder als boven gevoed worden. Per merk kan het een en ander verschillen, dit staat onderaan uitgelegd. Op zoek naar een hoofdschakelaar? Klik hier.

Een Aardlekschakelaar van boven of onder aansluiten?

Standaard aardlekschakelaars kun je van zowel boven als onderen aansluiten met de voedende of afgaande kant (bij de gecheckte merken*). Hierbij gaat het om de standaard aardlekschakelaars 40A – 63A en 2 polig of 4 polig. Type B aardlekschakelaars kun je in de meeste gevallen slechts aan één kant aansluiten, echter kan dit soms ook aan twee kanten. Dit laatste is afhankelijk van het merk, dit staat onderaan uitgelegd per merk. Op zoek naar een aardlekschakelaar? Klik hier.

Een Aardlek automaat van boven of onder aansluiten?

Beide. Aardlek automaten kun je van zowel boven als onder aansluiten (bij de gecheckte merken*). Let hierbij wel op dat het gaat om standaard aardlek automaten. Per merk kan het een en ander verschillen, dit staat onderaan uitgelegd. Op zoek naar een aardlek automaat? Klik hier.

Let er wel op dat smalle aardlekautomaten (1 module brede) spanning afhankelijk zijn. De door ons gevraagde A+ merken hebben deze niet in het assortiment. De vraag of je deze aan beide zijden kunt aansluiten kun je aan de leverancier stellen. Overigens mag je de meeste smalle aardlekautomaten niet toepassen in woningen. De reden hiervan is dat deze automaten een minimale werkingsspanning vereisen van 70V- 90V. Dit is ruim boven de veilige spanning van 50V.

Een Installatie automaat / krachtgroep van boven of onder aansluiten?

Beide. Een installatie automaat kun je van zowel boven als onder aansluiten. Let hierbij wel op dat het gaat om standaard installatie automaten B / C karakteristiek (bij de gecheckte merken*) Hieronder staat de uitleg per merk. Wil je de aansluitkant van een specifiek component weten? Kijk dan op de website van de fabrikant, hier staat het op vermeld. Per merk kan het een en ander verschillen, dit staat onderaan uitgelegd. Op zoek naar een installatie automaat? Klik hier.

Voedingszijde groepenkast componenten – Gecheckte merken*
Hager
ABB
Gewiss
Eaton
Schneider

Groepenkast componenten bestellen

De antwoorden per fabrikanten / merk

1.  Kun je de hoofdschakelaar, aardlekschakelaar, installatie automaten, aardlek automaten allemaal van zowel boven als onder voeden?

2. Hoe zit dit met jullie type B aardlekschakelaars?

3. Wat is de technische reden dat je sommige producten wel en sommige producten niet van beide kanten kunt aansluiten?

Hager:

Hager aardlekschakelaar van boven en onder voedenBeste Ricardo,

Voor de Hager installatie automaten, Haco’s en hoofdschakelaars maakt de richting van voeden niets uit.

De Hager B-klasse aardlekschakelaar moet je wel volgens schema aansluiten.
Hager B-klasse aardlekschakelaars worden meestal gebruikt als beveiliging voor frequentieregelaars.

Omdat hier hoogfrequente foutstromen AC en A en DC kunnen lopen is het van belang dat de aansluit richting correct is.

De DC foutstromen. Wissel uiteraard niet zoals de AC en A foutstromen.

Onze andere artikelen die in standaard installaties worden toegepast waar geen DC foutstromen voorkomen hebben die beperking bij het aansluiten dus niet.

ABB:

Beste Ricardo,

Bij gebruik van wisselspanning kunnen/ mogen ABB automaten, hoofdschakelaars, aardlekschakelaars en aardlek automaten vanuit de bovenkant of de onderkant gevoed worden.

Bij een ABB type B aardlekschakelaar geldt hetzelfde principe. De ABB type B aardlekschakelaar kun je zowel vanaf boven als onder aansluiten. Bij de ABB type B aardlekschakelaar zit een led indicatie.
Als de voedingsspanning vanuit de onderzijde komt, is de led indicatie verlicht als er spanning is.
Als de voedingsspanning vanuit de bovenzijde komt, is de led indicatie verlicht als er spanning is en de schakelaar in staat.

Gewiss:

Beste Ricardo,

Klopt. De reguliere Gewiss hoofdschakelaars, aardlekschakelaars, installatie automaten, aardlek automaten kunnen allen van zowel boven als onder gevoed worden. 

De Gewiss Restart autotest modules kunnen ook van 2 kanten gevoed worden mits de meetkabels aangesloten worden op de voedende kant. De al samengestelde Gewiss autotest/restart aardlekbeveiligingen worden van boven gevoed.

De reden voor de eenzijdige aansluiting bij bijvoorbeeld de al samengestelde Gewiss autotest / restart aardlekschakelaars. Deze hebben een meetprocedure om de installatie door te meten alvorens weer in te schakelen. De inschakel (servomotor) heeft spanning nodig, vandaar dat deze aan de spanning voedende kant moet worden aangesloten.

Eaton:

EATON-Line-LoadHallo Ricardo,

Alle elektromechanische Eaton componenten zonder elektronica zijn niet afhankelijk van de voedingsrichting.

Zodra er elektronica in de Eaton componenten toegepast is voor meting/bewaking, dan is de voedingsrichting duidelijk aangegeven met bv LINE en LOAD.

De elektronica is voorzien van spanning ook al is het component uitgeschakeld, eventuele fouten/waarschuwingen kunnen opgeslagen worden en aangegeven worden door de led-indicatie.

Sluit je het verkeerd aan dan kan de elektronica niet functioneren indien het component uitgeschakeld is.

Je kunt dus altijd op het Eaton component zelf zien wanneer er slechts 1 voedingsrichting moet worden toegepast.

Schneider:

Geachte Ricardo,

In principe zijn vrijwel alle Schneider electric hoofdschakelaars, aardlekschakelaars, installatie automaten en aardlek automaten van zowel boven als onder te voeden. Uitzonderingen hierop zijn onze automaten die specifiek voor DC ontworpen zijn (deze hebben specifiek gemarkeerde polen voor de positieve en negatieve aansluiting). In de uitzondering valt ook de iID40 aardlek automaat (maar deze zijn op dit moment niet in Nederland verkrijgbaar).

Onze Schneider iID type B aardlekschakelaars kunnen van zowel boven als onder gevoed worden zonder veiligheidsproblemen. Er is echter wel een LED aanwezig die aangeeft of er spanning aanwezig is, en deze doet de meting op de aansluitingen aan de bovenkant. De LED zal dus niet werken als de schakelaar vanaf de onderkant gevoed word en uitgeschakeld is. Daarom raden wij aan om deze van boven te voeden, maar dit is niet noodzakelijk voor de goede werking van de aardlekbeveiliging.

Er kunnen veel verschillende redenen zijn waarom een Schneider schakelaar alleen van boven of van onder gevoed kan worden. De iID40 heeft simpelweg een grotere aansluiting voor kabels aan de onderkant, en aan aansluiting voor een kamrail aan de bovenkant. Maar in principe kan de iID40 ook vanaf boven gevoed worden zonder dat dat de functie beïnvloed.

Veel van onze DC automaten zijn gepolariseerd. Dit betekend dat er een magneetje aanwezig is dat eventuele vlambogen de bluskamer in duwt. Als de stroom verkeerd om is aangesloten dan werkt dit magneetje niet en kan er schade aan de automaat ontstaan.

Sommige Schneider aardlekschakelaars kunnen ook afhankelijk zijn van spanning om hun werk te doen. Deze gebruiken een elektrische meter in plaats van een mechanische om de lekstroom te meten en deze moet gevoed worden. Dit soort schakelaars hebben daarom een voeding aan een specifieke kant nodig. Schneider verkoopt dit soort aardlekschakelaars echter (vrijwel) niet.

Klopt deze stelling?

Naar aanleiding van het contact met verschillende fabrikanten heb ik een stelling opgesteld en gevraagd of deze van toepassing was op hun producten.

Stelling:
“Bij wisselspanning / AC zijn alle elektromechanische componenten zonder elektronica zijn niet afhankelijk van de voedingsrichting.”

Antwoord na stelling:

Hager
Je stelling klopt als je het houdt bij Hager aardlekschakelaars, aardlek automaten en installatie automaten.

ABB
Uw stelling geldt voor 99% van onze elektro materialen.

Gewiss
Klopt. En de Gewiss installatie automaten zijn zelfs geschikt voor zowel AC als DC vanaf 12V

Eaton
Alle Eaton elektromechanische componenten zonder elektronica zijn niet afhankelijk van de voedingsrichting.

Schneider
Dit is in grote lijnen waar. Er zijn een paar uitzonderingen hierop, voornamelijk bij onze compact NSX vermogensschakelaars voor enorm hoge kortsluitstromen (200 kA bij 400+ Volt, specifiek de R, HB1 en de HB2 frames). Voor de automaten die je in een gemiddelde groepenkast terugvind (alle producten in de acti9 serie) is dit inderdaad waar.

Let op: Eigen onderzoek bij de fabrikant is vereist voorafgaand aan installatie.

Wij vinden het superleuk als je een reactie wilt achterlaten. Klik op de reactieknop onderaan deze pagina. Alvast bedankt.

Over de schrijver
Ricardo Lageweg is mede-eigenaar van de LagewegGroep en specialist op gebied van webshop & contentbuilding. Inmiddels heeft hij meer dan 250 blogs geschreven voor installo.nl, instructievideo’s opgenomen en verschillende webshops ontwikkeld en uitgebreid.
Willem  van Dongen
Door

Willem van Dongen

op 21 Nov 2021

Prima uitleg, maar electriciteit blijft gevaarlijk, dus alleen de vakman laten uitvoeren. PS het onder-en boven aansluten is een uitkomst voor aansluiten van zonnepanelen. Ik adviseer de aardlekautomaat van ABB DS 201 B16 A30. Er is nog veel discussie over het verplichting maar zonnepanelen moeten achter een werkschakelaar max 1 mtr vanaf de omvormer en een aarlek is verplicht. Dus bij gebrek aan ruimte is een aarlekautomaat een geweldig oplossing. 1 compoment ipv 2

Luc Lageweg
Door

Luc Lageweg

op 23 Nov 2021

Beste Willem, bedankt voor je bericht. Aanpassingen aan elektrische installaties moeten inderdaad gebeuren door een vakman. Voor bijvoorbeeld het aandraaien van de kooimoeren van een automaat moet je een momentschroevendraaier gebruiken.

Johan
Door

Johan

op 22 Dec 2021

In de praktijk worden alleen adereindhulsen met ring of steek op moment aangedraaid. In de regel vanaf 25A . B16 automaten worden vrijwel nooit op moment aangedraaid en vaak zelfs met schroeftol. Handige vuistregel is om ze net zo vast te draaien dat je de draad er niet meer uit kunt trekken, handvast is doorgaans eigenlijk al te strak.

John
Door

John

op 30 Oct 2022

Mag je in een groepenkast van een woonhuis aardlekschakelaars van 30mA TypeA gebruiken te samen met een aardlek automaat 300mA. De laatste wordt geplaatst voor PV installatie. De installatie is geaard met aardelektrode tot 166 ohm. Er wordt art. 411 ge

Luc Lageweg
Door

Luc Lageweg

op 09 Nov 2022

Beste John, de 30mA aardlekschakelaars is bedoeld voor eindgroepen. De 300mA is bedoeld voor de omvormer van de zonnepanelen. Dit is een voedende groep. De waarde van de aardelektrode heeft geen invloed op de aardlekschakelaar. De aardlekschakelaar meet de verschilstroom tussen de fase en de nul. Indien er een (aard)lek is dan schakelt de aardlekschakelaar uit. De waarde van de aardweerstand is wel belangrijk voor het uitschakelen van de installatieautomaat. Bij een TT stelsel moet de eindgroep binnen 0,2 seconden uitschakelen.

Martijn
Door

Martijn

op 26 Nov 2022

Hoi Ricardo,Ik lees in je stuk dat de smalle versie van de aardlekautomaten niet voor woningen gebruikt mogen worden. Is dit nog steeds actueel? Ik wil nl mijn installatieautomaten vervangen door EMAT aardlekautomaat 1-polig+nul 16A B-kar 30mA. Grtz,

Luc Lageweg
Door

Luc Lageweg

op 28 Nov 2022

Beste Martijn, op dit moment (november 2022) is de NEN1010:1015 geldig en mogen smalle aardlekautomaten gebruikt worden. Wij adviseren je wel om een smalle aardlekautomaat te monteren met een veilige werkingsspanning (<50V). Een Emat heeft een hogere werkingsspanning, maar bijvoorbeeld de SEP heeft een lagere werkingsspanning. Wij adviseren daarom de SEP: https://123groepenkast.nl/SEP-Smalle-B16-aardlekautomaat-1PN-30ma

Reactie plaatsen