Wandcontactdozen

Wandcontactdozen verbinden elektrische apparatuur met de wisselstroomvoeding (AC) in gebouwen en op andere locaties. Wandcontactdozen noemt men van oudsher ook wel stopcontacten. Stekkers en stopcontacten verschillen van elkaar qua spanning en stroomsterkte, vorm, grootte en type connector. Wereldwijd gebruikt men verschillende standaardsystemen van stekkers en stopcontacten.

Aansluitingen voor draagbare apparaten kwamen in de jaren 1880 beschikbaar om verbindingen met lichte stopcontacten te vervangen door zwaardere stopcontacten. Tegenwoordig zijn er over de hele wereld ongeveer 20 soorten in gebruik. Verouderde typen kun je bijvoorbeeld nog vinden in oudere gebouwen.

Dankzij de coördinatie van technische normen in bijvoorbeeld Europees verband zijn er steeds meer standaard wandcontactdozen en stekkers. Hiermee vereenvoudigt de handel in elektrische apparaten. Maar is ook voor het gemak van reizigers en consumenten van geïmporteerde elektrische goederen.

Multi-functionele wandcontactdozen

Sommige multi-functionele stopcontacten maken het gebruik van verschillende soorten stekkers mogelijk; geïmproviseerde of niet-goedgekeurde adapters tussen niet-compatibele stopcontacten en stekkers bieden mogelijk niet de volledige veiligheid en prestaties van een goedgekeurde combinatie van stopcontact en stekker.

Een wandcontactdoos kun je omgeven door een decoratieve of beschermende afdekking. Deze afdekplaat is een integraal onderdeel van het stopcontact. Eenfasige stopcontacten hebben twee stroomvoerende verbindingen met het voedingscircuit en een derde pin voor een veiligheidsaansluiting op aarde. Afhankelijk van het voedingssysteem kan een of beide stroomvoerende verbindingen een aanzienlijke spanning hebben met de aarde.

Van twee naar drie contacten

Een wandcontactdoos of stopcontact heeft drie gaten. Het eerste gat, of het linker gat, noem je "neutraal". Het tweede gat, of het rechter gat, noem je "live" (of fase). Het derde gat is het gat voor de "aarde". Wanneer je een lamp aansluit en inschakelt, stroomt via de fase van de wandcontactdoos elektriciteit in de lamp. Het circuit is voltooid wanneer de stroom via de neutrale sleuf in het stopcontact wordt teruggevoerd naar de installatieautomaat.

Wanneer je de lamp loskoppelt of de stekker loskoppelt, is het circuit onderbroken en werkt de lamp dus niet. Als je in een ouder huis woont, heb je misschien stopcontacten zonder een derde of 'geaard' gat. Deze stopcontacten hebben geen aarddraad in het elektrische systeem. Omdat het hebben van een aardingsdraad en geaarde (drieledige) stopcontacten een extra niveau van veiligheid biedt.

Zijn nieuwere huizen en gebouwen verplicht om drieledige stopcontacten met aarddraden te hebben. Een aardingsdraad is afzonderlijk verbonden met elke uitgang en wordt vervolgens verbonden met de aardrail in de verdeelkast of groepenkast. Deze aarddraad "neutraliseert" gevaarlijke elektrische stroom in de aarde.