Denk van te voren goed na als je een wandcontactdoos wilt plaatsen in de badkamer. De badkamer is in zones verdeeld in de NEN1010. In de zone-indeling van de badkamer mag je standaard wandcontactdozen (ook wel WCD genoemd) bijvoorbeeld niet in de zones 0, 1 en 2 plaatsen. Installeer je de wandcontactdoos in de badkamer buiten deze zones, dan moet je deze beveiligen met een aardlekbeveiliging met een aanspreekstroom van 30mA. Bijvoorbeeld deze Hager Aardlekschakelaar voor beveiliging van wandcontactdozen in de badkamer. Maar let extra op bij het aanleggen van een wasmachinegroep die je achter een eigen eindgroep plaatst. Denk dan ook aan de extra vereffening tussen de WCD en het centrale aardpunt in de badkamer. Wandcontactdoos nodig? Kijk dan hier even.
Zone-indeling in de badkamer volgens NEN1010
In de NEN1010 (rubriek 701) staan een aantal zone-indelingen voor in de badkamer beschreven en weergegeven. Dit zijn zone 0, zone 1 en zone 2. Elke zone heeft zijn specifieke aandachtspunten:
Zone 0
Dit is de ruimte die de badkuip, douchebak of inloopdouche in beslag neemt tot 10 cm daarboven. Elektrisch materiaal dient hier minimaal voorzien te zijn van IPx7 bescherming. Je mag elektrische apparaten toepassen mits je deze vast opstelt en aansluit. En je ze beschermt door middel van SELV-ketens met een nominale spanning van 12 VAC wisselstroom of 30V DC gelijkstroom.
Zone 1 badkamer
Dit is de ruimte boven en onder de badkuip en/of douche tot 2,25m. Is er geen douchebak, dan hanteer je hier een straal van 1,2m vanaf de douchekop. Elektrisch materieel moet hier minimaal over een beschermingsgraad van IPx4 beschikken. Je mag hier uitsluitend vast opgestelde en vast aangesloten elektrische toestellen installeren. Het materieel moet geschikt zijn voor installatie in zone 1 en deze moet je volgens de gebruiks- en montageaanwijzingen van de fabrikant toepassen. Bijvoorbeeld verlichting, ventilatie en whirlpools.
Zone 2 badkamer
Zone 2 bestaat uit de ruimte die 60cm na zone 1 begint, tot een hoogte van 2,25m. Elektrisch materiaal moet hier voorzien zijn van minimaal IPx4 bescherming. Standaard contactdozen mag je hier niet toepasen. Scheerwandcontactdozen wel, mits deze aan de NEN-EN-IEC 61558-2-5 voldoen en het niet waarschijnlijk is dat ze in contact komen met sproeiwater.
Let op. Bij douches zonder douchebak is er geen zone 2. De 1,2 meter die hier als zone 1 fungeert en als zodanig behandeld, zorgt alsnog voor een veilige situatie.
Aanvullende bescherming voor de wandcontactdoos
Vaak denk je er niet aan. Maar bij plaatsing van inbouwmateriaal in ruimtes die grenzen aan de badkamer, moet je rekening houden met de afstand tussen de zones van de badkamer. Deze zones lopen voor leidingwerk namelijk tot en met 5 cm in de wand. Als je bijvoorbeeld een holle wanddoos plaatst in een aangrenzende kamer kan het goed zijn dat je die afstand overschrijdt. Heb je aardingsmateriaal nodig, kijk dan hier eens.
In de groepenkast of in de onderverdeel inrichting hoor je de groep van de wandcontactdoos ook te beveiligen met een aardlekbeveiliging met een nominale aanspreekstroom van 30mA. Hierop bestaan een paar uitzondering, zie hiervoor ook de NEN1010. Deze uitzonderingen zijn:
- Elektrische scheiding indien een stroomketen slechts een elektrisch toestel voedt;
- Extra lage spanning zoals de SELV en de PELV.
Naast de aardlekbeveiliging van 30mA moet je ook rekening houden met de aanvullende beschermende vereffening. Dit doe je om de spanningsverschillen te beperken. Deze vereffening realiseer je tussen de beschermingsleider, de metalen gestellen en alle bereikbare vreemdgeleidende delen. Dit zijn bijvoorbeeld wateraanvoeren en waterafvoeren, metalen constructies, verwarmingsradiatoren, metalen badkuipen, douchedrains, verwarming etc.
Bij twijfel altijd vereffenen
Dus metalen delen die niet bereikbaar zijn hoef je dus niet te vereffenen. Maar let hierbij wel op. Bijvoorbeeld bij de toepassing van metalen profielen kan de schroef waaraan je iets kunt ophangen wel bereikbaar zijn. Bij twijfel dus altijd vereffenen.
Een aantal metalen delen hoeven niet geaard te worden, dit zijn deurknoppen, scharnieren, ophanghaken en raamkozijnen die geen contact maken met metalen constructies. Maar kunststof leidingen met een metalen laag beschouw je als een metalen leiding en moet je dus wel vereffenen. Echter als je kunt aantonen dat er geen geleidende verbinding tot stand kan komen met aanraakbare metalen koppelingen, kranen of radiatoren dan hoef je niet te vereffenen.
Centraal aardpunt
In de badkamer heeft een centraal aardpunt de voorkeur. Het centraal aardpunt moet toegankelijk zijn. Vaak plaats je deze onder de wastafel of achter de spiegel. Plaatsing buiten de badkamer mag eventueel ook. Maar moet dan wel dicht bij de badkamer zijn.
Bij twijfel over de vereffening kun je eventueel ook de NPR5310 raadplegen. De NPR5310 is de Nederlandse Praktijk Richtlijn waarin de voorschriften uit de NEN1010 naar de praktijk zijn vertaald. Hierin staat een stroomdiagram waarmee je eenvoudig kunt bepalen of vereffening noodzakelijk is. Maar ook hoe je op eenvoudige wijze deze vereffening kunt realiseren door middel van diverse praktijkvoorbeelden.
De minimale kerndoorsnede van de vereffeningsleiding is:
- 2,5mm2 indien de leiding tegen mechanische bescherming is beschermd;
- 4mm2 indien dit niet het geval is.
Op het centraal aardpunt sluit je ook het aardnet in de vloer aan. Voor het vereffenen van de wapening in de vloer geldt als hoofdregel dat je die wapening zelf moet vereffenen. Maar is de wapening door de toegepaste vloerconstructie niet of niet zonder meer bereikbaar, dan kun je dit oplossen door het aanbrengen van een afzonderlijk aardnet bovenop de constructievloer.
Een aardnet of aardmat is een deugdelijk gevlochten of gelaste mat, met een maaswijdte van ten hoogste 150mm en een draadmiddellijn van ten minste 2mm. Maar een mat van kippengaas is bijvoorbeeld niet geschikt voor deze toepassing. Gebruik dus altijd een daar voor bestemde aardmat.
Vloerverwarming in de badkamer komt steeds meer voor. Wanneer je deze voedt vanuit een SELV keten dan hoef je geen aanvullende vereffening toe te passen. Maar anders moet je wel vereffening toepassen.
Alle producten voor jouw elektrische installatie vind je hier.
Wij vinden het superleuk als je je reactie wilt achterlaten. Klik op de reactieknop onderaan deze pagina. Alvast bedankt.
Groenendaal Cornelis [Cees]
op 10 Nov 2020Jurgen
op 10 Nov 2020j.boshoven
op 10 Nov 2020Leen Dekker
op 10 Nov 2020Maurits
op 10 Nov 2020luuk
op 10 Nov 2020DGr
op 10 Nov 2020arthur
op 11 Nov 2020Richard
op 11 Nov 2020Arnold
op 12 Nov 2020Victor
op 26 Nov 2020Wouter
op 26 Jul 2023Luc Lageweg
op 02 Aug 2023