Gereedschap of groepenkasten. Dubbel geïsoleerde behuizing of geaarde behuizing?

Behuizingen van een verdeler of een groepenkast zijn verkrijgbaar in een dubbel geïsoleerde of geaarde behuizing. Maar ook elektrische apparaten zoals bijvoorbeeld boormachines zijn verkrijgbaar in verschillende soorten behuizingen. Dubbel geïsoleerd gereedschap kun je hier vinden: Elektrotechnisch dubbel geïsoleerd gereedschap

In de praktijk kom je klasse I en klasse II tegen. Bij klasse I is de behuizing geaard. Bij klasse II is de behuizing dubbel geïsoleerd.

Een apparaat van kunststof is vaak een klasse 2, oftewel dubbel geïsoleerd. Maar dan moet deze wel op de juiste wijze gemonteerd zijn. Het komt bijvoorbeeld wel eens voor dat degene die werkzaamheden uitvoert bepaalde afschermingen niet goed terugplaatst.

Voor verdelers, klik hier.

Klik hier voor Elektrotechnisch geïsoleerd gereedschap.

Een apparaat van plaatstaal kan zowel klasse I als klasse II zijn. In het geval van klasse II zit er binnenin vaak een kunststof bak waarin de elektrische componenten zijn gemonteerd. Vanuit de dubbel geïsoleerde behuizing mogen er geen onderdelen naar buiten steken die stroom kunnen geleiden. Dit leidt tot gevaarlijke situaties omdat je hierdoor de tweede beveiligingslaag doorbreekt.

Dek ook de wandbevestiging schroeven af in een dubbel geïsoleerde verdelers!

Bij dubbel geïsoleerde groepenkasten en levert de fabrikant altijd kunststof of rubberen dopjes mee. Hiermee dek je de schroeven af waarmee je de verdeler aan de wand hebt gemonteerd. Deze schroeven steken immers naar buiten.

Een dubbele of versterkte isolatie is een beschermingsmaatregel. Het doel is om te verhinderen dat een fout in de fundamentele isolatie kan leiden tot een gevaarlijke spanning op bereikbare delen. Mocht je meer willen weten: in de NEN1010 staat in paragraaf 412.1.1 een nadere toelichting over het metalen omhulsel van de schakel- en verdeelinrichting van elektrisch materieel.

Hoe bereik je bescherming door volledige isolatie?

In de NEN voor schakel- en verdeelinrichtingen, de NEN-EN-IEC 61439-1 spreekt men over “bescherming door volledige isolatie”. Om dit te bereiken, moet de verdeler voldoen aan:

• Het elektrisch materieel dat is opgenomen in de verdeelinrichting, moet volledig door isolerend materiaal zijn omgeven.
• Geleidende delen mogen niet het isolerend materiaal (omhulsel) doorbreken, omdat de kans bestaat dat foutspanning buiten het omhulsel komt.
• De  beschermingsgraad van het omhulsel dient te minste IPXXB of IP2XC te zijn.
• Het binnenwerk, metalen gestel, van de verdeler mag je niet aarden. Dit geldt ook voor de (metalen) deuren.

De IP2XC beschermd tegen vaste voorwerpen die groter zijn dan 12mm. De IPXXC beschermt tegen aanraking van gevaarlijke delen met gereedschap.

Een foutstroom in een dubbel geïsoleerde of een geaarde behuizing?

Bij overbelasting of kortsluiting moeten actieve delen beschermd zijn door één of meer toestellen die de voeding automatisch uitschakelen. De beveiligingstoestellen, vaak installatieautomaten, moeten de overbelastingsstroom in de leidingen van stroomketens onderbreken.

Deze onderbreking moet het liefst plaatsvinden voordat deze stroom een temperatuurverhoging kan veroorzaken die nadelig is voor bijvoorbeeld de isolatie. Maar deze temperatuurverhoging kan ook nadelig zijn voor de verbindingen, de aansluiting of de omgeving van de leidingen (zie eventueel NEN1010 paragraaf 430.1). Deze beveiligingstoestellen tegen de overbelastingsstroom plaats je vaak in de verdeelinrichting. De actuele prijzen van alle dubbel geïsoleerde groepenkasten en verdelers vind je op deze website: 123Groepenkast.nl

Klasse I verdeler

Bij deze geaarde behuizing staat het frame in contact met de behuizing en is alles verbonden met aarde. Bij een foutstroom komt er een spanning op de behuizing te staan. Door de gesloten kring van het foutstroomcircuit spreekt de beveiliging aan. En deze maakt vervolgens de installatie spanningsloos.

Maar als de impedantie van het foutstroomcircuit niet op orde is, dan blijft de behuizing langer onder spanning staan. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties. Een goede engineering is dus belangrijk.

Klasse II verdeler

Bij een foutstroom komt de behuizing niet onder spanning te staan, omdat deze volledig geïsoleerd is. Door deze isolatie blijft de situatie veilig. Ook na het openen van de eventuele deur, is het niet mogelijk dat iemand aan het frame of de losgeraakte bedrading komt. Dit vanwege de afschermkappen. Daarom is het bij groepenkasten ook belangrijk om extra zorg te geven aan een goede sleufafdichting, voorbeeld producten sleufafdichting.

Is IP-graad hetzelfde als klasse I of klasse II?

IP-graad is een internationale code die weergeeft in hoeverre materialen als verdelers, componenten en contactdozen beschermd zijn tegen voorwerpen, vocht en aanraking. De IP-graad noemt men ook wel beschermingsgraad en is dus niet hetzelfde als klasse I en klasse II.

De IP-graad is opgebouwd uit een Codeletter (=IP) vaak gevolgd door twee en soms drie cijfers en af en toe aangevuld met een letter:

• 1e cijfer = beschermingsgraad tegen vaste vreemde voorwerpen, stof en aanraking
• 2e cijfer = beschermingsgraad tegen vocht
• 3e cijfer = beschermingsgraad tegen mechanische krachten
• Letter = aanvullende gegevens

In de NPR5310 staat een uitgebreid overzicht van de verschillende IP-graden en de praktische toepassing. De omstandigheden ter plaatse bepalen de noodzakelijke beschermingsgraad van het toe te passen materiaal. Het hangt bijvoorbeeld af van de plaats van de verdeler. Is deze binnen of buiten gemonteerd?

Verdelers die leken kunnen bedienen moeten voorzien zijn van een hoofdschakelaar

Maar het is ook belangrijk wie de verdeler kan bedienen. Bijvoorbeeld in het geval van een leek gelden andere beschermingsgraden dan in het geval van een vakman. Voor leken geldt dat deze voor en na het openen van deuren een beschermingsgraad moeten hebben van ten minste IP2X of IPXXB. Maar als deze buiten hangt dan geldt minimaal IPX3.

Waar men vaak geen rekening mee houdt, zijn de wandcontactdozen en ander schakelmateriaal voor buiten. Je hebt dan te maken met vocht en regen. Deze regen kan uit verschillende richtingen komen. Door opspattend water zelfs van onderen. Hierdoor moet je minimaal IPX4 toepassen bij buitenopstellingen. En is de kans aanwezig dat men ze kan besproeien door bijvoorbeeld de hoge drukspuit dan adviseert men zelfs IPX5.

Wij vinden het superleuk als je je reactie wilt achterlaten. Klik op de reactieknop onderaan deze pagina. Alvast bedankt.